Taal is...
Het geheel van de door de spraakorganen, op basis van het taalvermogen voortgebrachte tekens waarvan de mens gebruik maakt, om zijn gedachten te articuleren, zijn wereld te ordenen en te communiceren (van Dale).
Taal zorgt ervoor dat wij met elkaar contact kunnen hebben, onze gedachten en gevoelens kenbaar kunnen maken en duidelijk kunnen maken wat we willen en denken.
Voor ieder mens is taal dus een cruciaal hulpmiddel. Wanneer iemand problemen heeft met taal, staat dit een goede communicatie in de weg. Dit kan allerlei gevolgen hebben, zoals gedragsproblemen.
Werken aan taal is dus werken aan een betere communicatie. Mensen zijn overigens de enige levende wezens op aarde die met taal communiceren.
De belangrijkste taal georiënteerde stoornissen zijn:
- De taalontwikkelingsstoornissen bij kinderen: TOS
Een taalontwikkelingsstoornis (TOS) uit zich bij ieder kind anders. Daarom is het lastig om TOS te herkennen. Het ene kind met TOS praat nauwelijks, het andere is moeilijk te verstaan of begrijpt anderen niet goed. Vaak valt vooral gedrag op, zoals schreeuwen of verlegenheid. Logisch: niet goed begrepen worden is frustrerend en maakt onzeker. Hoe mooi zou het zijn als meer mensen TOS herkennen?
Kenmerken van TOS die veel voorkomen zijn:
- Het kind praat (nog) niet
- Het kind kent weinig woorden
- Het kind heeft moeite om op een woord te komen
- Het kind is moeilijk te verstaan
- het kind lijkt niet te luisteren
- het kind maakt korte zinnen of veel fouten bij het maken van zinnen
- Het kind wordt boos of trekt zich terug als hij of zij niet begrepen wordt of anderen niet begrijpt
- Afasie: het verlies van taalvermogen na een hersenbloeding of beroerte, of na een hersenbeschadiging als gevolg van een ongeval, operatie of ziekte
- Lees-en schrijfstoornissen: lezen en schrijven zijn, evenals horen en spreken, vormen van taal. Stoornissen op dit gebied zoals dyslexie vallen dus ook onder taalstoornissen.
Ook het meertalig opgroeien kan voor taalproblemen zorgen als er sprake is van taalzwakte.