Taal- en spraakstoonissen bij dementieDementie wordt veroorzaakt door een stoornis in de hersenen.
De oorzaak is in de meeste gevallen de ziekte van Alzheimer.
Kenmerkend voor dementie is de geheugenstoornis.
Daarnaast treden er andere stoornissen op, afhankelijk van de oorzaak van de dementie.
Taal- en/of spraakstoornissen kunnen bij alle vormen van dementie voorkomen.
Bij een taalstoornis kan iemand zijn gedachten niet meer omzetten in woorden, zinnen en een verhaal; er kunnen problemen zijn met het begrijpen van gesproken en geschreven taal.
Een spraakstoornis betreft alleen de spraak: woorden en zinnen worden niet goed of niet duidelijk uitgesproken.
De oorzaak van de dementie bepaalt hoe en waar de hersenen getroffen worden, en daarmee welke taal- of spraakstoornissen optreden.
Bij de ziekte van Alzheimer zijn er taalproblemen, aanvankelijk vooral woordvindingsproblemen.
Met het erger worden van de ziekte krijgt de patiënt steeds meer moeite om duidelijk te maken wat hij bedoelt en om anderen te begrijpen.
Progressieve semantische dementie vormt een aparte categorie.
Bij deze vorm van dementie zijn taalproblemen de eerste signalen van de dementie.
De ziekte kent een progressief verloop en is niet te genezen.
De ziekte van Alzheimer en andere soorten dementie kunnen nog niet genezen worden.
Wel kunnen patiënten met een bepaalde vormen van dementie baat hebben bij medicijnen om het proces te vertragen.
Het is dus belangrijk om zo snel mogelijk de juiste diagnose te stellen; deze is bepalend voor de inhoud en het resultaat van de behandeling.
Voor meer informatie, zie
www.hersenstichting.nl
www.alzheimer-ned.nl
Wat doet de logopedist?
De logopedist neemt een taal- en spraakonderzoek af.
De resultaten kunnen bijdragen aan het stellen van de juiste diagnose.
In de behandeling zal alles er op gericht zijn om de communicatie tussen patiënt en omgeving zo goed mogelijk te laten verlopen.
Het merendeel van de verzorgers en partners geeft namelijk aan al vanaf het begin van de ziekte problemen te ondervinden bij de communicatie met de dementiepatiënt.
Voorlichting en begeleiding zijn dan zeer belangrijk.
De logopedist kan de patiënt trainen om op een andere manier te spreken of taal te gebruiken, bijvoorbeeld met behulp van een agenda of een 'communicatieboek'.
Bij problemen in het begrijpen van taal en bij ernstiger dementie wordt de samenwerking met de partner en de omgeving nog belangrijker.
Groepstherapie kan bij alle vormen van dementie zinvol zijn om hetgeen geleerd is toe te passen.
Het onderzoek naar en de behandeling van taal- en spraakstoornissen bij dementie worden vergoed door de ziektekostenverzekeraars, na verwijzing door een huisarts of medisch specialist.
Als het logopedisch onderzoek en de logopedische behandeling plaatsvindt in een instelling, maakt deze deel uit van de bedprijs of het dagbehandelingstarief.